20 stycznia 1935, niedziela

(A) Warszawa–Drohobycz. Spędziwszy ferie zimowe w Warszawie, Bruno Schulz wraca do domu.

(B) Lwów. Umiera Izydor Schulz.

(A) Tuż po przyjeździe dowiaduje się o śmierci brata, z którym rozmawiał dzień wcześniej1.
(B) Izydor Schulz umiera na zawał serca2 po przyjeździe z Warszawy, gdzie brał udział w licznych zebraniach i konferencjach dotyczących przemysłu naftowego3. Według księgi metrykalnej zgonów śmierć następuje około godziny 13.00 w mieszkaniu przy ulicy Arcybiskupa Cieplaka 11 we Lwowie. Izydor był tam najprawdopodobniej z wizytą u znajomych4.
Jerzy Ficowski podaje informację, że było to mieszkanie inżyniera Alexandrowicza5 (bez odnotowania imienia i adresu). Izydor Schulz nie mógł jednak odwiedzać Inżyniera Stanisława Alexandrowicza6, dyrektora Zakładów Wodociągowych miasta Lwowa, gdyż ten zmarł 22 lipca 1934 roku7.  Nie wiadomo w czyim mieszkaniu zmarł inżynier Schulz, jednak wiele tropów prowadzi do Marka Aleksandrowicza8, dyrektora spółki akcyjnej Gazy Ziemne. Marek Aleksandrowicz podawał różne adresy zamieszkania. W 1932 roku było to mieszkanie przy ulicy Świętej Zofii 289, a w 1936 roku lokal przy ulicy Akademickiej 710. Ten drugi był adresem siedziby Gazy Ziemne SA dla Przemysłu Naftowego we Lwowie. Według książki adresowej członków „B’nei B’rith” z 1937 Aleksandrowicz mieszkał przy ulicy Bocznej-Potockiego 11A11, 22 listopada 1934 przemianowanej na ulicę Arcybiskupa Cieplaka12. A zatem było to prawdopodobnie to samo mieszkanie, w którym zmarł inżynier Schulz. Sam Marek Aleksandrowicz mógł mieszkać w nim jeszcze przed przemianowaniem – był członkiem stowarzyszenia od 1931 roku i zapewne wówczas podawał swój adres, jeszcze ze starą nazwą ulicy.
Prawdopodobnie budynek przy ulicy Cieplaka 11 był luksusową willą, w której mogło się pomieścić kilka rodzin13. Te przypuszczenia potwierdzają anonse – w 1935 roku ktoś chciał wynająć mieszkanie trzypokojowe z kuchnią i pomieszczeniem dla służby14, a w 1937 roku na drugim piętrze tego samego budynku dwa pokoje z własną łazienką15. To tłumaczy, dlaczego więcej osób mogło w tym samym czasie wynajmować lokale w budynku przy ulicy Arcybiskupa Cieplaka 1116.

Zobacz też: 4 września 1881*, 28 listopada 1934, koniec grudnia 1934 – 19 stycznia 1935, 22 stycznia 1935, 23 stycznia 1935, 28 stycznia 1935.(ts)

  • 1
    Bruno Schulz, Księga listów, zebrał i przygotował do druku Jerzy Ficowski, uzupełnił Stanisław Danecki, Gdańsk 2016, s. 83.
  • 2
    Archiwum Główne Akt Dawnych (AGAD), Księgi metrykalne gmin wyznania mojżeszowego z terenów tzw. „zabużańskich”, 1789–1943, sygn. 1/300/0/-/3549, k. 17; Nagły zgon dyr. Schulza, „Chwila” 1935, nr 5687, s. 5.
  • 3
    „Przemysł Naftowy” 1935, z. 2, s. 64.
  • 4
    Nagły zgon dyr. Schulza…
  • 5
    Jerzy Ficowski, Izydor, brat Brunona, [w:] tenże, Regiony wielkiej herezji i okolice. Bruno Schulz i jego mitologia, s. 132.
  • 6
    Znali się co najmniej od 1929 roku, kiedy razem zostali wybrani do Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie, zob. Skład nowej Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie, „Wiadomości Gospodarcze Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie” 1929, nr 8, s. 105–106.
  • 7
    W. Rabczewski, Ś.p. Inżynier Stanisław Alexandrowicz. Dyrektor Zakładów Wodociągowych m. Lwowa. Wspomnienie pośmiertne, „Gaz i Woda” 1934, nr 8, s. 271–274. W liście Mieczysława Lustiga do Brunona Schulza (z 17 czerwca 1938), wbrew przypisowi, także musi chodzić o innego Aleksandrowicza, zob. Bruno Schulz, Księga listów, zebrał i przygotował do druku Jerzy Ficowski, uzupełnił Stanisław Danecki, Gdańsk 2016, s. 323 i 434.
  • 8
    Z całą pewnością się znali. Obaj brali udział w ankiecie, w zasadzie konferencji, naftowej zorganizowanej z inicjatywy Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie 25 marca 1933 roku, zob. Ankieta naftowa, Lwów 1933.
  • 9
    Książka adresowa członków związku Żyd. Stowarzyszeń Humanitarnych „B’nei B’rith” w Rzeczypospolitej Polskiej w Krakowie, Kraków 1932, s. 55.
  • 10
    „Monitor Polski”, 16 lipca 1936, nr 163, s. 7.
  • 11
    Książka adresowa członków związku Żyd. Stowarzyszeń Humanitarnych „B’nei B’rith” w Rzeczypospolitej Polskiej w Krakowie, Kraków 1937, s. 69.
  • 12
    „Dziennik rozporządzeń Gminy król. stoł. miasta Lwowa”, 1 grudnia 1934, nr 24, s. 192, oraz Ilustrowany przewodnik po Lwowie z wykazem ulic i planem orientacyjnym miasta, Lwów 1934, s. 199.
  • 13
    Zdaniem Wiry Tsypuk budynek mieszkalny, w którym umarł Izydor Schulz, znajduje się obecnie przy ul. Żukowśkoho 11, zob. https://lia.lvivcenter.org/uk/objects/zhukovskoho-11/.
  • 14
    „Przegląd Realności i Mieszkań” 1935, nr 5, s. 4.
  • 15
    „Przegląd Realności i Mieszkań” 1937, nr 54, s. 3.
  • 16
    Z publikacji Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie wynika, że w roku akademickim 1935/1936 jedno z mieszkań zajmował Adam Szelągowski, profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie (Skład Uniwersytetu w roku akademickim 1935/1936, Lwów 1935, s. 65). W 1937 roku w budynku mieszkała rodzina Solaków – przodowników wycieczek górskich (Wyszkolenie. Odznaka za sprawność. Odznaka górska. Narciarstwo na niżu, Kraków 1937, s. 110). Z kolei według Ilustrowanego Informatora Miasta Lwowa z roku 1939 pod adresem Arcybiskupa Cieplaka 11 mieszkał doktor Marek Aleksandrowicz, internista. Nie udało mi się ustalić, czy internista i dyrektor Gazów Ziemnych to ta sama osoba (Ilustrowany informator miasta Lwowa ze spisem miejscowości wojew. Lwowskiego na rok 1939, Lwów 1939, s. 32).